Morfina i leki pokrewne działają dwufazowo na tzw. ośrodek wymiotny (strefa chemorecepcyjna pola najdalszego mózgu dna komory IV). Przy pierwszorazowym ich podaniu dochodzi do pobudzenia ośrodka wymiotnego z wystąpieniem nudności i wymiotów (działanie fazy wczesnej). Wymioty są znoszone zarówno przez leki antagonistyczne (nalokson), jak i neuroleptyk! (pochodne fenotiazyny i butyrofenonu). W późniejszym okresie działania morfiny dochodzi do zahamowania ośrodka wymiotnego (działanie wtórne). W tym okresie wywołanie wymiotów zarówno odruchowo, jak i wskutek bezpośredniego pobudzenia ośrodka wymiotnego (apomorfina) jest utrudnione. Zjawisko dwufazowego działania morfiny na ośrodek wymiotny wykorzystywane jest w praktyce następująco: podanie wstępnej dawki morfiny hamuje nudności i wymioty, mogące towarzyszyć właściwej dawce leczniczej. Morfina i leki pokrewne obniżają próg drgawkowy, po bardzo dużych ich dawkach mogą występować drgawki. Na ogół dawki niezbędne do wywołania drgawek są wielokrotnie większe od dawek analgetycznych, niektóre jednak opia-ty podane w dawkach leczniczych mogą w sprzyjających okolicznościach (np. u chorego na padaczkę) wywoływać drgawki. Metabolity innych opiatów (np. petydyny) działają silniej od leków macierzystych, tzn. wywołują łatwiej drgawki.